BÀI TUYÊN TRUYỀN ĐIỀU TRỊ VÀ CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH COVID-19 KHÔNG TRIỆU CHỨNG VÀ TRIỆU CHỨNG NHẸ TẠI NHÀ

Hiện nay trước tình hình dịch bệnh Covid -19 tiếp tục diễn biến phức tạp trên toàn thế giới và các địa phương trên cả nước. Để chủ động phòng, chống bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới corona gây ra.

          Trường MN Phì Điền yêu cầu toàn thể CBGV-NV- Phụ huynh học sinh thực hiện nghiệm thúc thông điệp 5K của bộ y tế.

          Sau đây là một số hướng dẫn điều trị và chăm sóc người bệnh covid-19 không triệu chứng và triệu chứng nhẹ tại nhà:

NHỮNG VIỆC CẦN CHUẨN BỊ

• Lưu số điện thoại: đường dây nóng PCD; NVYT được phân công hỗ trợ theo dõi sức khỏe

• Thống nhất với cả gia đình về vùng không gian dành riêng cho người nhiễm.

• Chuẩn bị các vật dụng tối thiểu:

          1. Khẩu trang y tế dùng 1 lần

          2. Găng tay y tế sạch;

          3. Dung dịch sát khuẩn tay/ xà phòng

        4. Dụng cụ cá nhân: bàn chải răng, khăn tắm, khăn mặt, chậu tắm, giặt, bộ đồ dùng ăn uống, xà phòng (tắm, giặt) máy giặt (nếu có), dụng cụ phơi, sấy trang phục cá nhân.

        PHƯƠNG TIỆN CẦN CÓ

1. Nhiệt kế

2. Máy đo độ bão hòa Oxy đầu ngón tay (SpO2)

3. Máy đo huyết áp

4. Điện thoại hoặc máy tính để liên lạc với NVYT

5. Thùng rác thải y tế

6. Túi thuốc điều trị tại nhà

7. Có người thân chăm sóc

NHỮNG ĐIỀU KHÔNG ĐƯỢC LÀM

1. Không tự ý rời khỏi phòng cách ly trong suốt thời gian cách ly

2. Không sử dụng chung vật dụng với người khác

3. Không ăn uống cùng người khác

4. Không tiếp xúc gần với người khác hoặc vật nuôi

à Lưu ý: Trường hợp cần có người chăm sóc, người chăm sóc phải đeo khẩu trang, kính chắn giọt bắn, vệ sinh tay trước và sau khi chăm sóc.

TỰ THEO DÕI SỨC KHỎE TẠI NHÀ

          Nếu có MỘT trong các dấu hiệu sau đây phải báo ngay với NVYT:

1. Khó thở, thở hụt hơi, hoặc ở trẻ em có dấu hiệu thở bất thường: thở rên, rút lõm lồng ngực, phập phồng cánh mũi, khò khè, thở rít thì hít vào.

2. Nhịp thở tăng: Người lớn: nhịp thở ≥ 21 lần/phút; Trẻ từ 1 đến dưới 5 tuổi: Nhịp thở: ≥ 40 lần/phút; Trẻ từ 5 - dưới 12 tuổi: nhịp thở: ≥ 30 lần/phút

3. SpO2 < 96%; Mạch nhanh > 120 nhịp/phút hoặc dưới 50 lần/phút; Huyết áp thấp: huyết áp tối đa < 90 mmHg, huyết áp tối thiểu < 60 mmHg

4. Đau tức ngực thường xuyên, cảm giác bó thắt ngực, đau tăng khi hít sâu.

5. Thay đổi ý thức: Lú lẫn, ngủ rũ, lơ mơ, rất mệt/mệt lả, trẻ quấy khóc, li bì khó đánh thức, co giật.

6. Tím môi, tím đầu móng tay, móng chân, da xanh, môi nhợt, lạnh đầu ngón tay, ngón chân.

7. Không thể uống. Trẻ em bú kém/giảm, ăn kém, nôn

8. Trẻ có biểu hiện: Sốt cao, đỏ mắt, môi đỏ, lưỡi đỏ, ngón tay chân sưng phù nổi ban đỏ, nốt hoặc mảng xuất huyết...

XỬ TRÍ MỘT SỐ TRIỆU CHỨNG

Nếu có những triệu chứng đơn giản, hãy xử trí như sau:

1. Sốt:

          • Đối với người lớn: > 38.5°C hoặc đau đầu, đau người nhiều: uống mỗi lần 1 viên thuốc hạ sốt như paracetamol 0,5g, có thể lặp lại mỗi 4-6h, ngày không quá 4 viên, uống oresol nếu uống kém/giảm hoặc có thể dùng uống thay nước.

          • Đối với trẻ em: > 38.5°C, uống thuốc hạ sốt như Paracetamol liều 10-15mg/kg/lần, có thể lặp lại mỗi 4-6 giờ, ngày không quá 4 lần.

          • Nếu sau khi dùng thuốc hạ sốt 2 lần không đỡ, đề nghị thông báo ngay cho nhân viên y tế quản lý người nhiễm COVID-19 tại nhà để xử lý.

2. Ho: dùng thuốc giảm ho theo đơn của bác sỹ.

3. Có thể dùng thêm vitamin theo đơn thuốc của bác sỹ.

HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG THUỐC ĐIỀU TRỊ COVID-19 TẠI NHÀ CHO TRẺ EM

          • Nằm phòng riêng.

          • Đeo khẩu trang với trẻ ≥ 2 tuổi

          • Điều trị triệu chứng:

          • Hạ sốt khi nhiệt độ ≥ 38.5 OC: Paracetamol liều 10-15mg/kg/lần mỗi 6 giờ.

          • Thuốc điều trị ho: Ưu tiên dùng thuốc ho thảo dược.

          • Uống nhiều nước.

          • Đảm bảo dinh dưỡng: bú mẹ, ăn đầy đủ.

          • Vệ sinh thân thể, răng miệng, mũi họng.

          • Theo dõi:

          • Đo thân nhiệt tối thiểu 2 lần/ngày hoặc khi cảm thấy trẻ sốt.

          • Đo SpO2 (nếu có thiết bị) tối thiểu 2 lần/ngày hoặc khi cảm thấy trẻ mệt, thở nhanh/khó thở.

          Ghi chú: Uống Paracetamol khi sốt trên 38.5OC, có thể lặp lại mỗi 04 giờ đến 06 giờ nếu vẫn còn sốt

          * Dấu hiệu cảnh báo:

          • Triệu chứng bất thường cần báo NVYT: Sốt > 38O 5C; Tức ngực; Đau rát họng, ho; Cảm giác khó thở; Tiêu chảy; SpO2 < 96% (nếu đo được); Trẻ mệt, không chịu chơi; Ăn/bú kém

          • Dấu hiệu chuyển nặng cần báo cấp cứu 115 hoặc tổ y tế cộng đồng để được cấp cứu tại nhà hoặc đưa trẻ đến bệnh viện ngay: Thở nhanh theo tuổi;Cánh mũi phập phồng; Rút lõm lồng ngực

          Ghi chú: Thở nhanh theo tuổi:

          • 01 - 05 tuổi: ≥ 40 lần/phút,

          • 05 - 12 tuổi: ≥ 30 lần/phút,

          • > 12 tuổi: ≥ 20 lần/phút.

CÁCH ỨNG PHÓ VỚI CĂNG THẲNG TINH THẦN

          1. Tránh xem, đọc hoặc nghe những tin tức về dịch COVID-19, nhất là trên các mạng xã hội

          2. Chăm sóc cơ thể và sức khỏe tinh thần của bản thân: Hít thở sâu hoặc thực hành thiền; Cố gắng ăn uống lành mạnh, cân bằng dinh dưỡng; Tập thể dục thường xuyên, vừa sức, không thức khuya; Tránh sử dụng rượu/bia, thuốc lá, ma túy, các loại thức ăn nước uống có chất kích thích.

          3. Dành thời gian nghỉ ngơi thư giãn. Cố gắng thực hiện một vài hoạt động mà bản thân yêu thích như: đọc sách, vẽ, xem phim, nghe nhạc, làm mô hình, nấu ăn…

          4. Gọi cho NVYT phụ trách nếu căng thẳng tinh thần ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày

          5. Tăng cường giao tiếp, kết nối với những người khác, tâm sự về những lo lắng.

LUYỆN TẬP, VẬN ĐỘNG NÂNG CAO SỨC KHỎE

          1. Giãn nở lồng ngực, tăng thông khí ra vào phổi

          2. Tống thải đờm với các trường hợp có tăng tiết đờm.

          3. Tăng cường khả năng vận động và các cơ tham gia hô hấp.

          4. Ngăn chặn suy giảm thể chất, cải thiện tinh thần.

 Một số bài tập thở, vận động gồm:

          1. Các bài tập thở.

          2. Vận động tại giường

          3. Bài tập giãn cơ

          4. Bài tập thể lực tăng sức bền

          Trong quá trình tập luyện nếu xuất hiện các biểu hiện bất thường: mệt, khó thở hay đau ngực tăng cần dừng tập và theo dõi cơ thể. Nếu các biểu hiện này tăng lên cả khi nghỉ cần báo ngay cho NVYT để được theo dõi kịp thời.

NHỮNG VIỆC CẦN THỰC HIỆN TẠI NHÀ

1. Cách ly người nhiễm khỏi những người khác

          • Bố trí phòng ngủ và phòng vệ sinh riêng

          • Giữ khoảng cách tối thiểu 2m với người nhiễm

          • Người nhiễm KHÔNG:

                    • Ăn uống cùng với người khác

                    • Di chuyển ra khỏi khu vực cách ly

                    • Tiếp xúc gần với người khác và với vật nuôi

                    • Không dùng chung bát đĩa, ly uống nước, bộ dụng cụ ăn, khăn tắm hoặc bộ đồ giường với những người khác trong nhà

2. Bảo đảm nhà ở thông thoáng

          • Luôn mở cửa sổ, cửa đi khi có thể

          • Không sử dụng hệ thống điều hòa trung tâm với các phòng khác.

          • Không để luồng khí thổi từ phòng người nhiễm vào không gian chung.

          • Sử dụng quạt, máy lọc không khí.

3. Rửa tay thường xuyên

          • Rửa tay là cách giảm lây nhiễm COVID-19 tốt nhất

          • Rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước trong tối thiểu 30 giây hoặc dung dịch rửa tay khô có chứa cồn ở nồng độ tối thiểu 60% trong ít nhất 15 giây

          • Thời điểm rửa tay:

          • Trước và sau khi nấu ăn.

          • Trước và sau khi ăn uống

          • Sau khi ho, hắt hơi, xì mũi.

          • Sau khi chạm vào các vật dụng, bề mặt.

          • Sau khi đi vệ sinh.

          • Sau khi thu dọn rác thải

4. Đeo khẩu trang đúng cách

          • Người chăm sóc: Người chăm sóc phải đeo khẩu trang khi ở cùng phòng hoặc không gian với người nhiễm và những người khác.

          • Người nhiễm: Người nhiễm phải đeo khẩu trang càng nhiều càng tốt, ngay cả khi được cách ly, để giảm thiểu nguy cơ lây truyền vi rút cho những người khác.

          • Các thành viên trong gia đình: Các thành viên khác trong hộ gia đình phải đeo khẩu trang mỗi khi họ ở chung phòng hoặc không gian với người khác.

5. Vệ sinh hô hấp

          • Luôn đeo khẩu trang.

          • Không khạc nhổ trong không gian chung.

          • Che miệng và mũi bằng khăn giấy khi ho, hắt hơi.

          • Vứt bỏ ngay khăn giấy đã sử dụng vào thùng rác kín.

          • Rửa tay bằng nước/xà phòng sau khi ho, hắt hơi

6. Vệ sinh dụng cụ ăn uống tránh lây nhiễm

          • Bố trí bộ đồ ăn riêng cho người nhiễm COVID19, nên sử dụng dụng cụ dùng một lần.

          • Đồ ăn thừa và dụng cụ ăn uống dùng một lần bỏ vào túi đựng rác trong phòng riêng.

          • Rửa bát đĩa bằng nước nóng và xà phòng

          • Người nhiễm COVID-19 tự rửa bát đĩa trong phòng riêng. Nếu cần người chăm sóc hỗ trợ thì người chăm sóc mang găng khi dọn đồ ăn và rửa bát đĩa.

          • Bát đĩa và đồ dùng ăn uống của người nhiễm sau khi rửa để ở vị trí riêng. Tốt nhất là để trong phòng người nhiễm

7. Xử lý đồ vải an toàn

          • Tốt nhất là người nhiễm có thể tự giặt quần áo

          • Nếu cần người chăm sóc giặt. Đeo găng tay khi xử lý đồ vải của người nhiễm.

          • Giặt hoặc khử trùng túi giặt và giỏ đồ.

          • Giặt bằng máy hoặc bằng tay với nước ấm nhất có thể.

          • Sấy khô hoặc phơi khô hoàn toàn

          • Tháo găng, rửa tay sau khi xử lý đồ vải của người nhiễm.

          • Nên giặt riêng đồ của người nhiễm với đồ của người khác.

          • Không giũ đồ bẩn cần giặt để hạn chế nguy cơ phát tán vi rút qua không khí

8. Vệ sinh bề mặt môi trường sạch sẽ

          • Tốt nhất là người nhiễm tự vệ sinh

          • Làm sạch sàn nhà, tường và bề mặt sau đó lau bằng dung dịch khử khuẩn. Lau lại bằng nước sạch.

          • Nếu cần người chăm sóc hỗ trợ, người chăm sóc mang găng trước khi vệ sinh.

          • Sử dụng dụng cụ vệ sinh riêng cho khu vực của người nhiễm.

          • Có thể bọc thiết bị điện tử bằng màng nilon và vệ sinh, khử trùng bên ngoài.

          • Tháo bỏ găng, rửa tay sau khi hoàn tất công việc vệ sinh.

          • Thực hiện vệ sinh bề mặt ít nhất 1 lần/ngày

9. Thu gom, xử lý chất thải đúng cách

          • Đặt thùng rác có nắp kín và mở bằng chân, có lót túi nilon bên trong ở phòng của người nhiễm.

          • Thu gom, xử lý chất hằng ngày hoặc khi thùng rác đầy.

          • Đeo găng khi xử lý chất, thải bỏ găng tay ngay sau khi xử lý xong.

          • Rửa tay sau khi xử lý chất thải.

10. Sử dụng găng tay

          • Người chăm sóc nên sử dụng găng tay khi khử trùng các bề mặt và vật dụng trong nhà và khi chăm sóc người nhiễm.

          • Đeo găng tay sẽ không thay thế cho các biện pháp phòng ngừa khác, như: giãn cách, rửa tay và đeo khẩu trang.

          • Không sử dụng lại găng tay. Mỗi đôi găng tay chỉ sử dụng một lần rồi bỏ

          • Không chạm vào mặt khi đang đeo găng, mặt ngoài găng có thể có mầm bệnh

CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG CHO NGƯỜI NHIỄM COVID-19 TẠI NHÀ

          1. Thực phẩm nên dùng

                    • Gạo, mỳ, ngô, khoai, sắn,…

                    • Các loại hạt: đậu đỗ, vừng, lạc…

                    • Sữa và các sản phẩm từ sữa: sữa bột, sữa tươi, sữa chua…

                    • Thịt các loại, cá, tôm…

                    • Trứng và các sản phẩm từ trứng: trứng gà, trứng vịt, trứng chim cút…

                    • Dầu thực vật, dầu oliu, dầu cá,…

                    • Các loại rau: đa dạng các loại rau.

                    • Quả tươi: ăn đa dạng các loại quả

          2. Thực phẩm hạn chế dùng

                    • Mỡ động vật, phủ tạng động vật.

                    • Các thực phẩm chứa nhiều muối (đồ hộp, dưa muối, cà muối...).

                    • Các loại nước ngọt có ga, bánh kẹo ngọt.

                    • Các chất kích thích như: rượu, bia, cà phê, thuốc lá.